Aznavour (Monsieur Aznavour)

Yönetmen: Mehdi Idir, Grand Corps Malade

Senarist: Mehdi Idir, Grand Corps Malade

Görüntü Yönetmeni: Brecht Goyvaerts

Kurgucu: Ludovic Foucher, Laure Gardette

Özgün Müzik: Varda Kakon

Oyuncular: Tahar Rahim, Bastien Bouillon, Marie-Julie Baup, Camile Moutawakil, Tiffany Hofstetter, Hovnatan Avedikian, Victor Meutelet, Ella Pelligrini, Luc Anton

Yapımcı: Éric Altmayer, Nicolas Altmayer, Arnaud Chautard, Jean-Rachid

Yapım Şirketi: Kallouche Cinéma, Mandarin Films

FRANSA / 2024 / 134’ / Fransızca; Türkçe, İngilizce altyazılı

Bir döneme damgasını vurmuş, La Boheme gibi önemli hit şarkılara imza atmış ve ülkemizde de oldukça iyi tanınan Ermeni asıllı Fransız şarkıcı Charles Aznavour’un zorluklar, macera, aşk, başarı hırsı ve çalışmak olarak özetlenebilecek uzun yaşamından kesitleri, Mehdi Idir imzalı biopic’de izliyoruz.

Tahar Rahim, dünya çapında 180 milyondan fazla albüm satan unutulmaz Fransız şarkıcı, söz yazarı ve oyuncu Charles Aznavour’u canlandırıyor. Yoksullukla geçen çocukluğundan, savaş yıllarındaki gençlik dönemine ve şöhrete yükselişine, zaferlerinden başarısızlıklarına, Paris’ten New York’a, adeta azmin sinemasal bir özeti halinde, sanatçının müzik yolculuğu ve özel hayatı bu filmle beyaz perdeye aksediyor. 

2018’de hayatını kaybeden Charles Aznavour içten ve sağlam karakterli, kırılgan dönemler yaşasa da azimle ayakta kalmayı başaran, kendini sanatına adamış, Fransa’nın sevilen kültür insanlarından olarak tanınır. Sanat hayatının ilk dönemlerinde yapımcılar tarafından, özellikle ses tonu boğuk bulunarak gereken ilgiyi görmeyen sanatçının, azmi ve çalışkanlığıyla başarıya ulaşması filmin özellikle altını çizdiği bir detay haline geliyor. İleri yaşlarına kadar profesyonel yaşamını devam ettiren Aznavour, özellikle mesleki azmi ve çalışkanlığıyla örnek gösterilen bir sanatçı haline geliyor.

Bu filmdeki rolüne hazırlanmak için, uzun bir dönem piyano ve şan eğitimi alan Tahar Rahim, Aznavour’u 20’li yaşlarından 50’li yaşlarına kadar canlandırmış. Yaşlılık dönemi için kısa sekanslarla belge filmlere yer verilmiş.  Tahar Rahim, “La Bohème”, “Emmenez-moi” ve “Je me voyais déjà” da dahil olmak üzere, Charles Aznavour’un yazıp söylediği birçok şarkıdan bazılarını filmde canlı seslendirmiş.

Ülkemizi siyasal bakımdan sıkıntılarla yüzleştiren, 1915’te yaşanan ve Aznavour’un ailesini de derinden etkileyen olaylarla ilgili hassasiyetini 1976 tarihli “Ils sont tombés” ile ifade eden şarkıcı, bu nedenle Türkiye’de tepkiyle karşılandı ve uzun süre yasaklı olarak kaldı.

İkinci Dünya Savaşı yıllarında, Alman işgali devam ederken Charles Aznavour ve ablası, Yahudi asıllıları, Fransız direniş örgütüyle de işbirliği yaparak korumaya ve saklamaya çalışırlar. Bu direniş örgütü mensupları arasında, aile dostları olan Misak Manuşyan ve ekibi de vardır. Derlediğimiz notlara göre, Charles Aznavour ve ablası Aida, bu çabaları nedeniyle Raoul Wallenberg Ödülü’ne de layık görülmüşler.

Yönetmen Mehdi Idir, türün gereklerine uygun şekilde Aznavour’un karşı cinsle olan ilişkilerini de öne çıkartırken, bu noktada altı çizilmesi gereken esas detay şarkıcının bitmek tükenmek bilmeyen azmi, çalışkanlığı ve mesleğine olan saygısı oluyor.  Özellikle günümüzde her şeyi elde etmeye çalışan genç nesiller için, gerçek başarının sırrının, yetenek kadar, hırs, sıkı ve tutkuyla çalışmak ve birazda her işin olmazsa olmazı şanslı olmakta gizli olduğunu anlatmak üzere, bu filmin etkili bir örnek olduğunu da hatırlatmak gerekiyor.

Ülkemizde zaman zaman öfkeyle karşılansa da, özellikle Fransız kültürü açısından önemli bir figür olan Charles Aznavour’u ve hit şarkılarını tekrar hatırlamak, uzun ve başarılı bir yaşam sürdürmüş bu Fransız ikonunu bir defa daha anmak için, 44. İstanbul Film Festivali kapsamında gösterime giren Yönetmen Mehdi Idir, Grand Corps Malade imzalı Aznavour iyi bir fırsat olabilir.

MAVİ İZ (O ÚLTIMO AZUL)

Yönetmen: Gabriel Mascaro

Senarist: Gabriel Mascaro, Tibério Azul

Görüntü Yönetmeni: Guillermo Garza

Kurgucu: Omar Guzmán, Sebastián Sepúlveda

Özgün Müzik: Memo Guerra

Oyuncular: Denise Weinberg, Rodrigo Santoro, Miriam Socarrás, Adanilo

Yapımcı: Rachel Daisy Ellis, Sandino Saravia Vinay

Yapım Şirketi: Desvia, Cinevinay

BREZİLYA, MEKSİKA, ŞİLİ, HOLLANDA / 2025 / DCP / Renkli / 85’ / Portekizce; Türkçe, İngilizce altyazılı

Dünya Hakları: Lucky Number

Türkiye Hakları: Bir Film

2025 Berlin Film Festivali’nde, Büyük Jüri Ödülü ve Ekümenik Jüri Ödüllerine uzanan, Yönetmen Gabriel Mascaro’nun, Brezilya’da, Amazon nehrinin insanı farklı bir atmosfere taşıdığı kendine özgü bir tür distopik hikâyeyi beyaz perdeye aksettiren filmi, özgürlük ve direnç gibi kavramlarla, günümüzün kendine özgü yozlaşmış küresel söylemlerine adeta şiirsel bir baş kaldırma öyküsü haline gelirken, buna koşut insani bir direncin öne çıktığı şiirsel nehir yolculuğu, bizleri adeta omuzlarımızdan tutarak silkeliyor.

Hikayeyi özetlersek, Brezilya Hükümeti, 80 yaşın üzerindeki herkesi “kendi iyilikleri” için özel kolonilere göndermektedir. Amazon kıyısındaki bir kasabada yaşayan ve sağlıklı ancak ileri yaştaki bir birey olan 77 yaşındaki Teresa, ani olarak resmi bir tahliye emri aldığında şaşırır. Yaş sınırı 75’e düşürülmüştür. Adeta sahipsiz bir hayvan gibi, kendisine dayatılan bu kaderi kabullenmeyi reddeden Teresa, elindeki son paraları harcayarak,  Amazon boyunca teknelerle, kaçak dahi olsa özgürlük hayalini gerçekleştirdiği farklı bir yolculuğa çıkar. 

Festival gediklilerinin İlahi Aşk ve Neon Boğa filmleri ile hatırlayacağı Brezilyalı Yönetmen Gabriel Mascaro, belli bir yaş dilimindekiler için oldukça can yakıcı hale gelen bir hikâyeyi, şiirsel ve düşündüren bir sinema diliyle güçlü bir biçimde seyirciye aktarıyor.  Ülkeden kaçmak için zorlu seçeneklerle karşılaşan, ancak azmini yitirmeyen Teresa, yolda karşılaştığı kendisi gibi yaşlı ve şans eseri tekne sahibi olmuş bir kadından aldığı destekle, nehir üzerindeki bir batakhanede balık dövüşüyle kumar  oynayacak ve şans eseri kazandığı parayla, yeni ve özgür bir yaşama doğru yelken açacaktır. 

Amazon’un doğal bir set haline geldiği ve beyaz perdede aktıkça sizi de düşündüren ve içine çeken bu hikaye, özellikle artık belli yaşları geride bırakanlar için de ilginç bir düşünce atmosferi yaratıyor. Dün olmaz denilen birçok olgu, günümüzde yakıcı sorunlar yaratarak insanları kaderleriyle yüzleşir hale getirirken, genç nüfusun yoğun olduğu üçüncü dünya ülkelerinde ve Covid pandemisinde de deneyimlendiği gibi, özellikle 65 yaş sınırı üzerindeki insanlara getirilen kısıtlamalar paralelinde Yönetmen Mascaro’nun hikayesi ayrı bir anlam kazanıyor. 

Farklı hikayesi, Amazon’dan kaynaklanan görsel zenginliği ve hüznü bizlere de başarıyla aktaran yaşlı oyuncularıyla, “Mavi İz”, festivalde değerlendirilmesi gereken seçeneklerden.

Hikmet Vardar