16 Ağustos’ta beyazperdede sinemaseverlerle buluşan bilim-kurgu, korku ve gerilim türü örneği ve Alien serisinin son halkası “Alien: Romulus”, bir grup genç uzay sömürgecisinin, terk edilmiş bir uzay istasyonunun derinliklerinde umuda kaçış için bir hayat öpücüğü ararken; dünyanın en korkutucu yaşam formu sayılabilecek bir yaratıkla karşılaşması sonucu yaşadıkları korku ve yaşamda kalma mücadelesini anlatıyor.

Sinemanın kitleler nezdinde en gözde türlerinden birisi korku ve gerilim türüdür. Bu tür bağlamında öne çıkan örneklerden birisi ise “Alien”dır. Sinema sanatında, “Bıçak Sırtı” (Blade Runners) filmiyle bomba gibi bir çıkış yakalayan yaratıcı ve önemli yönetmen Ridley Scott, Alien serisinin ilk filminin de yönetmenidir.

SCOTT VE CAMERON’DAN SONRA ALVAREZ YÖNETMEN KOLTUĞUNDA!

Ridley Scott ve James Cameron’ın ardından bu defa Uruguay, Montevideo doğumlu yazar, yapımcı ve yönetmen Fede Alvarez, ‘Alien’ serisinin son filmi ‘Alien: Romulus’ için yönetmen koltuğuna oturmuş. 46 yaşındaki Uruguay’lı yönetmen Alvarez, “Don’t Breathe” (2016), “Evil Dead” (2013) ve “The Girl in the Spider’s Web” (2018) filmleriyle tanınıyor. Bu tarz filmlere uygun yeteneklere sahip olan Alvarez’in yönettiği “Alien: Romulus”, bu dizinin müptelalarına umut vadediyor mu? Şüphesiz bu sorunun cevabı IMAX sinema salonlarında…

Ridley Scott, 1970’lerde yapımcı David Puttnam ile uzun metrajlı filmler için fikirler geliştirmeye başladı. İlk ortak çalışmaları “The Duellists” (1977), 1977’de Cannes Film Festivali’nde En İyi İlk  Film Jüri Ödülü’nü kazandı ve Atın Palmiye’ye aday gösterildi. Bu başarı Scott’ın uzun metrajlı film kariyerine başarıyla başlamanın ötesine geçen bir adım oldu. Star Wars’un (1977) başarısı da, Ridley Scott’ın bilim kurgu sinemasına yönelik ilgisine ilham verdi. Bu süreç Dan O’Bannon’un düşük bütçeli bilim kurgu korku filmi “Alien”ı (1979), yönetme teklifini almasıyla somut bir duruma büründü ve Scott teklifi kabul etti. “Bıçak Sırtı’ndan önce gelen bu erken başarı onun dünya çapında bir sanatçı olma yolunda itibarını sağlama almasına neden oldu. Diğer yandan Scott, bilim kurgu türüne yatkınlığıyla bu türün seçkin örneklerinin sinema tarihinde yerini almasına katkı sağladı.

16 Ağustos’ta beyazperdede sinemaseverlerle buluşan bilim-kurgu, korku ve gerilim türü örneği ve Alien serisinin son halkası “Alien: Romulus”, bir grup genç uzay sömürgecisinin, terk edilmiş bir uzay istasyonunun derinliklerinde umuda kaçış için bir hayat öpücüğü ararken, dünyanın en korkutucu yaşam formu sayılabilecek bir yaratıkla karşılaşması sonucu yaşadıkları korku ve yaşamda kalma mücadelesini anlatıyor.

BU DEFA YAPIMCI KOLTUĞUNDA

Yapımcı koltuğunda, serinin 1979 yapımı ilk filminin yönetmeni Ridley Scott oturuyor. Filmin başrollerini Cailee Spaeny, David Jonsson, Archie Renaux, Isabela Merced, Spike Fearn ve Aileen Wu paylaşmış. Fede Alvarez, filmin senaryosunu da yazmış. Ülkemizdeki Alien meraklılarına bir dipnot ise; filmin hem Türkçe dublajlı hem de altyazılı olarak izlenebilecek olması. Ayrıca ‘Alien: Romulus’, IMAX, Dolby Cinema, 4DX ve ScreenX gibi formatlarla seyir zevkini de yükseltiyor. 

ÇÖPLÜĞE DÖNMÜŞ UZAY

İnsanoğlunun uzayla imtihanı bir türlü bitmedi. 1968’in koşullarında ve teknolojisiyle kimi zaman fake algısı yaratsa da, Amerika bu yarışta öne çıkıp aya gitmişti. Uzayın derinliklerine, ışık yılında uzak mesafelere henüz insanlı yolculuk yapmak mümkün olmasa da; uzayda dolanmak neredeyse sıradan bir eylem halini aldı. Bugün 50 milyon dolar civarında parayı bastıran kişiye bir uzay turu attırılıyor. Bu büyük miktarda paranın uzay yolcuları tarafından bizzat ödenmesi ise kolay değil!

ALIEN İLK FİLM

Alien ilk film, uzayda yaşamın başladığı dönemlerde kaynağı bilinmeyen gizemli bir sinyali araştıran ticari bir uzay aracı mürettebatının, ölümcül bir yaşam formuyla karşılaşmasını anlatıyordu. Geçmişe göre (1979) uzak gelecekte geçen bu filmde, ticari uzay gemisi “Nostromo” mürettebatı, uzak bir gezegenden bir imdat çağrısı aldığında eve doğru yola çıkmıştır. Mürettebat ve uzay gemileri bu uzak gezegenin üzerine zorlu bir iniş yapar. Bu inişin ardından mürettebatın üç üyesi, gezegenin üzerindeki yüzeyi keşfetmek için uzay gemisinden ayrılır; ama mürettebat uzay gemisinde yalnız olmadıklarını anlayınca sonuçlarıyla yüzleşmek zorunda kalır.

Serinin son halkası “Alien: Romulus” ise, uzayda bir gezegende George Orwell ustanın büyük romanı 1984’deki gibi, Weylan Yutani Şirketinin kölesi gibi yaşayan Rain (Cailee Spaeny), Andy (David Jonsson), Tyler (Archie Renaux), Kay Isabela Merced), Bjorn (Spike Fearn) ve Navarro’nun (Aileen Wu) terk edilmiş ve neredeyse tahrip olmuş bir uzay istasyonundan uyku kapsülleri çalıp, daha özgür bir gezegene gitmek istemelerini anlatıyor. 

Gezegene ulaşma süreleri 9 yıldır ama kapsüllerde 3 yıl yetecek yakıt kalmıştır. Yedek yakıtı bulmak için uğraşırlarken, Alien ilk filmin öyküsünü hatırlatan bir bağlamda korkunç bir yaratıkla karşılaşırlar ve aralarından sadece Rain ve sentetik insan Andy kurtulur; birlikte yaşadıkları köle çöplüğünden ütopik bir gezegene doğru yola koyulurlar. 

Alien serisinin yanılmıyorsak yedinci filmi olan “Alien: Romulus”, anlaşılan son halka değil. Bu efsanevi sinematografik seyirliğin “Alien vs Predator”(2004) ve “Alien vs Predator: Requem” (2007) ile yarattığı büyü tehlikeye girmişti. 

“Alien: Romulus” ilk filmin yarattığı büyünün izinden yol almak isteyen ve yukarıda değindiğimiz yalpalamalardan ders alarak serinin devam edeceğini kuvvetli şekilde hissettiren bir yapım. Korku türüne girse de beylik efektlerle (ani ses patlamaları, korkutucu olduğu iddia edilen yaratıklar, ses ve görüntü efektleri) korkutmuyor ve yaratıktan kaçıp kurtulmaya çalışan insanların mücadelesi bir zaman sonra sarkmaya hatta sıkmaya başlıyor.

POPÜLER KÜLTÜR VE ÇAĞDAŞ FANTAZYA

Ülkemizin önemli bilim adamı, düşünürü Prof. Dr. Ünsal Oskay, popüler kültürün ve dahil olduğu kültür endüstrisinin yarattığı semantik anlamlar hakkında saptamalarda bulunduğu önemli kitabı “Çağdaş Fantazya, Popüler Kültür Açısından Bilim-Kurgu ve Korku Sineması”nda türle ilgili şu saptamayı yapar: Bizim dünyamızdaki kendi güçsüzleşmemizin aldığı boyutlar nedeniyle bu gücü temsil eden bir göktaşındaki, bir üstün yaratıktaki istilacı yanı yaratan da biziz gerçekte. Başak bir deyişle, başa çıkılmaz güçlüklerle karşılaştıkça toplumsal yaşamımızda edilginleşmemiz arttığı için, bu durumun belirli bir derecede yoğunlaşmasından sonra bu kez sorumluluktan ve kendi irademizle bir şeyler yapma zorunluluğundan kaçınabilmek için yeniden canlanan symbiotic fusion istemimizi ortaya çıkaracak “Satürnlerin istilası” gibi fantazyaları gene biz kendimiz yaratmaktayız. (1)

“Alien: Romulus”, Oskay’ın da vurguladığı gibi salt korku ve gerilim türünün en yalın  anlamıyla seyredilemeyecek ve yorumlanamayacak bir film. İnsanoğlunun sanayi devrimi ve onun uzantısı olan teknolojik devrimlerle günümüz yaşamı, bu devrimlerin ivmesini temsil eden 20. YY’ın çok ötesinde yaşamlara gebe… Günümüzde yapay zeka hızla yaşama egemen oluyor. Onun somut versiyonlarından ChatGPT ile 30 dakikalık kısa bir sürede, Afrika’dan kargoyu kendi uçağınızla mı yoksa THY kargo uçaklarıyla mı taşımanın daha fizıbıl olduğunu raporlayabilmenin mümkün olduğunu bir yakınım anlatıyordu… Yönetmen Alvarez de filminin finalinde şu mesajı veriyor: Gelecekte insanoğlu, sentetik insan (yapay zeka) ile yaşamı birlikte yaşamak ve paylaşmak zorunda. Bu olgunun dikte edilen tarafında olmayacağımızı umut edelim. 

KAYNAKLAR

(1) Ünsal OSKAY, Çağdaş Fantazya, (Popüler Kültür Açısından Bilim Kurgu ve Korku Sineması), Ayko Yayınları, Sanat ve Kültür Dizisi, 1982.